Jak mówić światu "nie", mówiąc sobie "tak", czyli rzecz o asertywności
Asertywność to termin, który większość z nas słyszała, jednak niewielu rozumie jego istotę. Czym więc tak naprawdę jest asertywność?
Maria Król-Fijewska określa ją jako bezpośrednie wyrażenie tego, co się myśli, czuje i czego się chce w kontakcie z drugą osobą, ale w taki sposób, który nie narusza godności tej osoby. Podstawę asertywności stanowi respektowanie praw i godności zarówno swoich, jak i innych.
Asertywność jest więc postawą, która pozwala nam w pełni wyrażać siebie w kontakcie z innymi.
10 cech zachowań asertywnych
Robert Alberti i Michael Emmons, autorzy najsłynniejszego podręcznika asertywności, wyróżnili 10 cech zachowań asertywnych:
- umożliwiają autoekspresję, czyli wyrażanie swoich potrzeb, uczuć, myśli itd.,
- szanują prawa innych osób,
- są uczciwe,
- są bezpośrednie i stanowcze,
- zrównują obie strony relacji, bo dla obu są korzystne,
- są werbalne, czyli wyrażane w postaci słów – ważne jest więc to, co mówimy,
- są niewerbalne, czyli wyrażane za pomocą mowy ciała – ważne jest więc również to, jak mówimy: ton głosu, kontakt wzrokowy, postawa itd.,
- są adekwatne do danej osoby i sytuacji,
- są społecznie odpowiedzialne,
- są wyuczone – tak, dokładnie – asertywności można się nauczyć!
Od czego zacząć? Kilka wskazówek
Zwracaj uwagę na własne negatywne myśli – to nasze myśli wpływają na nasze uczucia i zachowanie. Jeśli sam/a o sobie myślisz, że nie jesteś nic wart/a, to taki komunikat wysyłasz w świat i powodujesz, że inni też mogą zacząć Cię tak traktować.
Bądź świadomy/a swoich potrzeb i wartości – odpowiedz sobie na pytania:
Co jest dla mnie w życiu ważne? Na czym mi zależy? Czy uważam, że mam prawo do wypowiadania własnego zdania? Zastanów się, czy sam/a dla siebie jesteś priorytetem.
Bądź świadomy/a, jakie emocje przeżywasz – pomóc Ci w tym może regularne prowadzenie dziennika uczuć, np. w aplikacji internetowej. Ważne, abyś nauczył/a się rozpoznawać przeżywane emocje, gdyż informują nas one o naszych potrzebach.
Ćwicz postawę i zachowania asertywne w życiu codziennym – możesz rozpocząć od treningu przed lustrem, a potem, stosując metodę małych kroków, poprosić kogoś bliskiego o pomoc i ćwiczyć zachowania asertywne w bezpiecznej sytuacji. Na koniec przenoś to, czego się nauczyłeś/aś, do codziennego życia – najpierw w sytuacjach dla Ciebie prostszych, stopniowo przechodząc do tych trudniejszych. Ćwiczenia przed lustrem zacznij od pracy nad wyprostowaną postawą ciała.
Wiesz już, co robić? To do dzieła!
