Facylitacja to ważne i ciekawe narzędzie, z którego może korzystać każdy lider. Odpowiednio stosowana potrafi znacząco wpłynąć na sposób, w jaki pracuje zespół. Facylitator, sięgając po odpowiednie techniki, może wspierać grupę w realizacji celów, podejmowaniu decyzji i rozwiązywaniu problemów. Ponieważ facylitacja staje się nieodzownym elementem w arsenale umiejętności nowoczesnego lidera, więc warto jej się przyjrzeć.
Czym jest facylitacja?
Facylitacja to proces, w którym neutralna osoba, zwana facylitatorem, wspomaga zespół pracujący nad osiągnięciem wspólnego celu. Facylitator pomaga grupie wejść na nowe ścieżki działania, a tym samym zacząć działać efektywniej. Facylitator nie jest jednak trenerem, coachem ani doradcą. Jego zadaniem jest wspieranie zespołu w definiowaniu problemów, znajdowaniu rozwiązań, podejmowaniu decyzji oraz przygotowaniu planów działania. Co ważne, facylitator nie narzuca gotowych rozwiązań ani nie dokonuje ocen. Posługiwanie się narzędziami facylitacji wymaga umiejętności i doświadczenia, a także zdolności wczuwania się w nastroje panujące w zespole.
Jak wykorzystać facylitację w praktyce?
Po techniki facylitacji można sięgnąć w różnych sytuacjach: na przykład podczas warsztatów kreatywnych, spotkań strategicznych i pracy nad projektami. Świetnie sprawdzają się one również w trakcie sesji rozwiązywania problemów, wprowadzania zmian oraz podejmowania ważnych decyzji. Facylitacja wspomaga współpracę w grupie, a to przekłada się na lepsze wyniki i szybsze osiąganie celów. Lider, który korzysta z jej narzędzi, nie tylko skuteczniej zarządza zespołem, ale także osiąga lepsze rezultaty.
Techniki facylitacji
Facylitator ma do dyspozycji różne narzędzia. Jedną z najpopularniejszych technik jest dyskusja moderowana. Facylitator kontroluje podczas niej przebieg rozmowy i dba o to, aby każdy miał możliwość wypowiedzenia się i przedstawienia swojego punktu widzenia. Drugą popularną techniką jest burza mózgów. Polega ona na generowaniu dużej liczby pomysłów na określony temat w krótkim czasie, a następnie na wyborze najlepszej zdaniem zespołu idei. Trzecią metodą jest technika akwarium. To dyskusja małej grupy, która toczy się na oczach większego zespołu. Obserwatorzy przysłuchują się konwersacji, a następnie dzielą się wnioskami na forum. Kolejnym ciekawym narzędziem są rundy pytań. Umożliwiają one każdemu członkowi zespołu przedstawienie swojego zdania – w odpowiedniej, ustalonej na początku kolejności. Facylitator może również wesprzeć się głosowaniem, kiedy zespół musi wybrać najlepsze pomysły lub najkorzystniejsze rozwiązania. Do innych technik, po jakie można sięgnąć podczas facylitacji, należą: prezentacje rezultatów pracy grup roboczych, zbieranie i łączenie danych oraz generowanie i grupowanie pomysłów.
Jak zadawać pytania w facylitacji?
Kluczowym elementem facylitacji są pytania, kierowane do członków zespołu. Powinny one być tak konstruowane, by pobudzać myślenie i angażować uczestników. Facylitator musi więc wykazać się umiejętnością zadawania odpowiednich pytań. Warto pamiętać, że pytania zamknięte (na które odpowiada się „tak” lub „nie”) kończą dyskusję, zaś pytania otwarte pozwalają rozwinąć odpowiedź i przedstawić głębsze refleksje. Pytania doprecyzowujące wyjaśniają intencje i podsumowują wypowiedzi, natomiast pytania pogłębiające dają dodatkowe informacje i zachęcają do dzielenia się szczegółami. Pytania przekierowujące świetnie sprawdzają się wtedy, kiedy chcemy włączyć do dyskusji mało aktywne osoby. Dzięki odpowiedniemu zadawaniu pytań, facylitator może prowadzić sesje w sposób angażujący wszystkich uczestników i sprzyjający wymianie pomysłów.
Korzyści z facylitacji
Facylitacja przynosi wiele korzyści zarówno zespołowi, jak i jego liderowi. Zwiększa zaangażowanie wszystkich członków grupy, dając im poczucie, że wszystkie opinie i pomysły są ważne. Pomaga skupić się na celach i zadaniach, co zwiększa efektywność pracy. Wspiera proces podejmowania decyzji, ułatwiając osiągnięcie konsensusu. Facylitacja może także wspomóc rozwój umiejętności komunikacyjnych w zespole, wpłynąć na poprawę relacji między jego członkami oraz zbudować atmosferę zaufania. Dla lidera jest ona świetnym narzędziem, które pomaga zarządzać osobami o różnych osobowościach i stylach pracy.
